Vào thứ Hai, Tòa án Tối cao đã cho phép chính quyền Trump tiếp tục trục xuất nhanh những người di cư đến các quốc gia khác, không phải quê hương của họ. Điều này có nghĩa là người di cư sẽ không có cơ hội phản đối việc trục xuất trong thời gian này.

Đa số Tòa án không giải thích rõ lý do của họ trong quyết định. Thẩm phán Sonia Sotomayor và hai thẩm phán khác đã không đồng ý với quyết định này.

Bà Tricia McLaughlin, người phát ngôn của Bộ An ninh Nội địa, cho biết việc đưa người di cư đến một nước thứ ba có thể sẽ sớm được thực hiện lại. Bà nói: "Hãy cho các chuyến bay trục xuất hoạt động trở lại," và gọi quyết định này là "một điều tốt cho sự an toàn của người dân Mỹ."

Tuy nhiên, một thẩm phán nói rằng chuyến bay trục xuất đến Nam Sudan sẽ không khởi hành ngay lập tức.

Chuyến bay tháng Năm đã chở những người nhập cư từ các nước như Myanmar, Việt Nam và Cuba. Những người này đã phạm tội nghiêm trọng ở Mỹ, và các quan chức nhập cư gặp khó khăn khi đưa họ về nước.

Luật sư của họ, Trina Realmuto, giám đốc điều hành của Trung tâm Luật Di trú Quốc gia, cho biết họ có thể bị bắt, bị tra tấn hoặc thậm chí mất mạng nếu bị đưa về Nam Sudan.

Thẩm phán Brian E. Murphy ở Boston thông báo rằng người nhập cư vẫn có quyền trình bày vấn đề của họ trước tòa, dù họ đã được chuyển đến một căn cứ hải quân ở Djibouti.

Sự việc này xảy ra trong thời điểm chính quyền của Tổng thống Donald Trump đang thực hiện một chiến dịch lớn để kiểm soát người nhập cư. Chính quyền này đã hứa sẽ trục xuất hàng triệu người đang sống ở Mỹ mà không có giấy tờ hợp pháp.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Abigail Jackson cho biết Hiến pháp và Quốc hội đã cho phép Tổng thống thực hiện các quy định về nhập cư và trục xuất những người nước ngoài nguy hiểm. Bà cũng nói rằng quyết định của Tòa án Tối cao đã xác nhận quyền của Tổng thống trong việc trục xuất những người nhập cư phạm tội và bất hợp pháp, giúp "Nước Mỹ an toàn trở lại".

Trong bản phản đối dài 19 trang, Sotomayor viết rằng việc tòa án làm đã khiến "hàng nghìn người có nguy cơ bị tra tấn hoặc chết" và giúp chính quyền Trump thắng, dù trước đó họ đã không làm theo lệnh của tòa án cấp dưới.

Bà ấy và hai thẩm phán khác đã viết trong bản phản đối rằng chính phủ đã cho thấy rõ ràng qua lời nói và hành động rằng họ không cần tuân theo luật pháp. Họ có thể trục xuất bất kỳ ai, ở bất cứ đâu, mà không cần báo trước hay cho người đó cơ hội được nói.

Nam Sudan là quốc gia mới nhất và nghèo nhất thế giới. Từ khi độc lập khỏi Sudan năm 2011, nước này đã trải qua nhiều cuộc bạo lực. Hiện tại, căng thẳng chính trị ở Nam Sudan đang gia tăng, có nguy cơ bùng phát thành một cuộc nội chiến khác.

Bộ Tư pháp cho tòa biết chính phủ đang xem xét chỉ thị này để quyết định các bước tiếp theo.

Tòa án Tối cao đã tạm dừng một quyết định của Murphy từ tháng Tư. Quyết định này cho phép người nhập cư giải thích lý do việc bị đưa đến một nước thứ ba có thể gây nguy hiểm cho họ, ngay cả khi họ đã hết mọi cách kháng cáo theo luật.

Ông ấy cho rằng việc trục xuất người dân đến Nam Sudan vào tháng Năm là không đúng và yêu cầu cán bộ nhập cư cho phép mọi người trình bày những lo lắng của họ thông qua luật sư. Cán bộ nhập cư đã giữ những người di cư trong một container ở Djibouti, nơi họ và lính gác phải sống trong điều kiện khó khăn.

Chính phủ đã đồng ý với các nước như Panama và Costa Rica cho phép người di cư ở lại. Điều này là vì một số quốc gia không muốn nhận lại công dân của họ bị trục xuất từ Mỹ. Theo Sotomayor, những người di cư được đưa đến Nam Sudan vào tháng Năm chỉ được thông báo trước chưa đầy 16 tiếng.

Lệnh của ông Murphy, người được Tổng thống Joe Biden bổ nhiệm, không cấm việc đưa người nhập cư đến một nước thứ ba. Tuy nhiên, lệnh này yêu cầu người nhập cư phải có cơ hội thật sự để chứng minh rằng họ có thể gặp nguy hiểm lớn nếu bị đưa đến một nước khác.

Một phán quyết khác trong cùng vụ án đã yêu cầu chính quyền Trump đưa một người đàn ông đồng tính người Guatemala trở lại Mỹ. Người này đã bị trục xuất nhầm sang Mexico, nơi anh ta nói rằng mình bị tấn công tình dục và tống tiền. Đây là trường hợp đầu tiên được đưa trở lại Mỹ sau khi bị trục xuất, kể từ khi ông Trump bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai.

Các thẩm phán cũng gặp khó khăn tương tự khi ông Trump muốn gửi những người Venezuela bị nghi là thành viên băng đảng đến một nhà tù nổi tiếng ở El Salvador, nơi họ sẽ ít có cơ hội phản đối việc trục xuất tại tòa án.

Tuy nhiên, trong trường hợp đó, các thẩm phán đã tạm dừng việc trục xuất dựa trên một đạo luật từ thế kỷ 18. Họ nói rằng người nhập cư cần có đủ thời gian để nộp đơn khiếu nại lên tòa trước khi bị trục xuất.

Tòa án có nhiều thành viên bảo thủ thường ủng hộ ông Trump trong các vụ về nhập cư, điều này có thể khiến chính quyền của ông dừng các biện pháp bảo vệ tạm thời cho gần một triệu người nhập cư.